Fındıkta külleme hastalığı ülkemizde ve dünyada çok eskiden beri bilinen ve yaygın olan bir hastalıktır. Fındığın yanı sıra tüm sert kabuklu meyveler, çeşitli odunsu ve otsu bitkilerde de görülmektedir.

Son yıllara kadar fındıkta hastalığa "Phyllactinia guttata" denilen bir fungusun (mantar) neden olduğu; bu fungusun sadece yapraklarda hastalık oluşturduğu ve çok büyük ölçüde ekonomik zarara neden olmadığı bilinmekte ve hastalıkla mücadelede kültürel önlemler yeterli olmakta idi. Ülkemizde 2013 yılından itibaren hastalığın belirtileri değişmiş, yapraklar yanında çotanak ve sürgünlerde de hastalık belirtileri oluşmuş, kuruma ve erken dökümler görülmüştür. Yapılan incelemeler sonucu yeni hastalık etmeninin daha önce bilinenden farklı olduğu ve Erysiphe (sec. Microsphaera) cinsi içinde bir tür olduğu tespit edilmiştir. Erysiphe sp.'nin neden olduğu hastalık 2014 yılında Ordu, Giresun ve Trabzon illeri başta olmak üzere Doğu ve Orta Karadeniz Bölgesi fındık üretim alanlarında epidemi (salgın) yapmış ve fındıkta verim ve kaliteyi olumsuz yönde etkilemiştir.

Fındık yapraklarının genellikle alt yüzeyinde gelişme sezonunun ortasından sonuna doğru olan dönemde fungusun beyaz renkli belirtileri görülür. Başlangıçta küçük (3-6 mm.) ve tozlu beyaz olan koloniler zamanla yaprağın tamamını sarar. Beyaz kolonilerin içinde hastalık etmeninin gözle görülebilen küçük, yuvarlak, kahverengi, parlak kırmızı ve siyah renkte oluşumlar başlar. Daha sonra yapraklar giderek kahverengileşmeye, gevrekleşmeye ve kıvrılmaya başlar. Yaprak yeşil rengini ve parlaklığını kaybederek matlaşır. Yaprak yeterli solunumu yapamadığı için ürettiği karbonhidrat ve şekeri toprağa veremez, topraktan da besin elementlerini alamaz. Bu sebeple bitki meyveyi besleyemez ve meyvede kalite, randıman düşüklüğü yapar. Ayrıca hastalıklı yapraklar, fizyolojik faaliyetlerini sağlıklı yapraklar kadar sürdüremeyecekleri için, o yılın sürgünlerinin pişkinleşmesini engelleyebilir. Bu şekilde hastalığa yakalanan yapraklar vaktinden de önce dökülürler.

Hastalıkla mücadelede kültürel önlemler çok önemli olup, enfeksiyon kaynaklarının azaltılması için yere dökülen yapraklar ile hastalıklı bitki artıkları toplanmalı, bulaşık dip sürgünleri kesilmeli ve imha edilmelidir. Bahçede nemi azaltmak, iyi bir hava sirkülasyonu ve yeterli ışıklanma sağlamak için budama ve yabancı ot mücadelesine önem verilmelidir.

Bu konuda önemli uyarılarda bulunan Keşap Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Şahin "Külleme hastalığı için üreticilerimizi dikkatli davranmaları konusunda uyarıyoruz. Hastalık, ilkbaharda gelişme sezonunun nispeten erken döneminde ortaya çıkmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda ilaçlama yapmayan çiftçilerimiz bu hastalık ile mücadele eden çiftçilerimizi gözlemlediklerinde büyük ürün kayıpları yaşadıklarını görerek bu yıl mücadele edeceklerini belirtiyorlar. Bizlerde Ziraat Odası olarak Külleme Hastalığıyla mücadele konusunda köylerde demonstrasyon çalışmaları yapıyoruz ve bu mücadele sürecinde tarım danışmanlarımız ile her zaman çiftçimizin yanında olacağımızın sözünü veriyoruz. İlaçlama yapılırken ağaçlar dipten başlanarak yıkama şeklinde ilaç uygulanmalıdır. Fındıkta görülen külleme hastalığı zamanında yapılan müdahaleyle önlenebilir." diyerek sözlerini bitirdi.