Keşap Ziraat Odası

İyi Tarım Uygulamaları

İyi Tarım Uygulamaları (GAP)

İYİ ( UYGUN ) TARIM TEKNİKLERİ (İTU)

İyi tarım uygulamaları, çevreye duyarlı ve asgari hijyen ve hayvan refahı standartlarını karşılayan ve yaygın kabul gören bir tarım biçimidir. İyi tarım uygulamaları çevre, hijyen, hayvan refahı, hayvan kimlik ve kayıt sistemi ile hayvan sağılığı konularındaki kurallara da riayet eder.

Eğer aşağıdaki planların herhangi birisine dahilseniz, İyi Tarım Uygulamalarına uymak zorundasınız.

Tarımsal yardım,
Tesisat yardım Programı,
Çiftlik hayvanları prim programı,
Çiftlik yatırım programı,
Kırsal çevreyi koruma programı,
Çiftçilikte erken emeklilik programı,

REPS katılımcıları da ek ihtiyaçlara uymalıdır.

Bu broşürü dikkatle okuyun. İyi tarım uygulamalarına riayetsizlik durumunda cezalar bulunmaktadır.

Zorunlu yasalara yada düzenleyici şartlara uyulmazsa ceza verilebilir. Bazı cezalar önemli ve programda listelenen ödemelere göre alacağınız paranın tamamını veya bir kısmını kaybedebilirsiniz3. Sayfa 13-16’da cezaları görebilirsiniz.

İYİ TARIM UYGULAMALARI NEDİR?

İyi tarım uygulamaları 1257/99 ve 1259/99 no’lu AB Konsey Tüzüklerince işleyen çeşitli programlara ( sayfa 2’de detaylandırıldığı gibi) uygulanabilen çevre şartlarını oluşturur.

Kırsal kalkınmaya destekleyen 1257/99 no’lu Konsey Tüzüğünün amaçlarına göre “Genellikle iyi tarım uygulamaları” ilgili bölgelerdeki çiftçilerin izlediği standart bir tarım olarak tanımlanır.

1259/99 no’lu Konsey Tüzüğü OTP’ deki doğrudan destek programlarıyla ilgili olan ve üye ülkelerin kullanılan tarımsal alanlardaki durum karşısında uygunluğunu ya da ilgili üretimini ve potansiyel çevresel etkilerini yansıtan çevreyle ilgili önlemler almasını sağlar.

İYİ TARIM UYGULAMASINI BAŞARMA

Tüm zamanlarda çevreyi koruma gerekliliğinin bilincinde olma,
Çevreyi koruma ve kirliliği önlemek için çiftçilik düzenlemelerinin planlaması,
Organik madde ve kimyasal atıklar için depolama ve işletme tesisatlarını yeterli biçimde sağlama.
Sıvı gübre ve silaj çıkışlarındaki akarsu yataklarının korunması.
Hayvanlarda meydana gelen düşükleri derhal ve uygun bir şekilde elden çıkarma
Hayvanlara dayanıklı dış sınır çiftlik çitleri yapılmalıdır.
Çiftlik hayvanlarının refahı sağlanmalı
Yasak maddeler kullanılmamalı ve güvenilir hayvan ilaçları kullanılmalı.
Organik / kimyasal maddelerin nehirleri, ırmakları, gölü, havuzu, ya da iç su kaynaklarını kirletmesine izin verilmemeli.
Kirliliğe sebep olunursa;
İlgili otoriteler tarafından aleyhine dava açılır, bu kirliliğe sebebiyet verdiğinden dolayı sorumlu tutulur.
İyi tarım uygulamalarındaki program çerçevesindeki ödemeleri sonradan kaybedilebilir.
Zarardan sorumlu olursun.

İyi tarım uygulamalarına uymada çiftlik seviyesinde çiftçilerin yapması gerekenler?

BESİN İDARESİ

Özellikle çok fazla hidrojen ve fosforun gerekenden fazla uygulanması çevresel harabiyet ve zarara sebep olur. Çiftçiler kanunla belirlenmiş sorumluluklarına uymalı ve bu sorumlulukların bilincinde olmalıdır. Özellikle;

Yerel Hükümet 1990 Yılında Son Değişikliği Yapılan 1977 Yılında Çıkarılan (Su Kirliliği) Yasası
Yerel Hükümet 1977 Yılı (Su Kirliliği) Yasası ve1998 Yılı ( Fosfor için Su Kalite Standartı) Tüzükleri
1959 Yılı Balıkçılık(Takviye edilen ,sağlamlaştırılan) Yasası
Uygulandıkları yerde tarım uygulamaları tüzüğü ile ilgili yöresel içtüzük.
91/676 no’lu Konsey Tüzüğüne uygun olarak tarımdaki nitrattan oluşan su kirliliğine karşı koruma.

ÇİFTÇİLER

Organik maddeleri ( sıvı gübre, çiftlik gübresi, gübrelikteki gübre, toprak suyu, kümes hayvanları gübresi, süt işletmeleri atıkları, silaj yatağındaki birikmeler, mantar kompostlarını harcama, çiftlik dışı organik atıklar, atık çamurları) ve diğer koyun banyolarında kullanılan ilaçlı su, çiftlik kimyasalları, petrol ve sanayii atıklarıyla, bir anlamda da kirlenmeye neden olmayan atıkları toplamalı ve depolamalıdır.
Yeterli atık toplama binası sağlanmalıdır.
Ekim ve Aralık aylarında sıvı gübre, gübrelik gübresi, ve kimyasal nitrojen atmamalı,
Nitrata duyarlı(hassas) alanlar seçildiğinde bu alanlarda uygulanabilecek çalışma planına uymalıdırlar,
Su depolama havzalarındaki tarımsal uygulamalarla ilgili tüzük hakkındaki yöresel iç tüzük uygulanmalıdır.
Organik ve kimyasal suni gübreler ile (Nitrojen, fosfat, potasyum) kireç kullanımında Teopasc önerilerine dikkat edilmelidir.
Tarım Gıda Kırsal Kalkınma Bölümü ve Çevre Bölümü ve Yerel Hükümetçe yayımlanan Nitrattan Kaynaklanan Su Kirliliğiyle İlgili istenen Uygulama Kodu 1996’da belirlenen su ayakları ve organik gübrelerin atılması, yeterli depolamayla ilgili hazırlık ve idareyle ilgili hükümler dikkate alınmalıdır.
Ne yapmamız gerektiği ile ilgili şüpheler varsa danışmana danışmanız önerilir.

ÇAYIR MERA ALANI İDARESİ

Çiftçiler ,çok fazla otlatma, toprak erozyonu, mera otlarının hayvanlar tarafından çiğnenmesinden kaçınılması gerektiğinin yer aldığı çayır mera alanı idaresi uygulamalarını izlemelidir.

Hayvanlar kışı dışarıda geçirdiklerinde, çiftlik içerisinde degradasyona çok duyarlı alanlarda, hayvanların zarar vermesi önlenmeli, özel önlem alınmalıdır.
İlave yemleme noktaları, su yatakları, su kuyuları yada göllerden 30 metre uzakta olmalı.
Bazı hayvanların herhangi bir alandaki fazla zararını önlemek için bu hayvanların gereken sıklıkta yerleri değiştirilmeli.
İşlenmemiş alanlardaki vejetasyon ( bu alanlar üzerinde yetişen ürünler) 15 Nisan 31 Ağustos arasında yakılmamalı.

SU YATAKLARI VE KUYULARIN KORUNMASI

Kimyasal suni gübre ve/ veya organik materyal , meteoroloji tahminlerine göre gelecek 48 saat içinde şiddetli yağmur varsa;
Nemli ya da suya doymuş alanlara,
Donmuş ya da karlı kaplı alanlara,
Göl, akarsu ya da nehirlere doğru dikine arazi yıkanmaları, anakayadaki ya da su kirliliğinden olan önemli risk durumunda,bunlar uygulanmalıdır.
Su kaynaklarının 1.5 metre yakınına hiçbir kimyasal gübre uygulanmamalıdır. Organik maddelerin uygulandığı alanlar ile su kaynakları arasına tampon bitki setleri bırakılarak yüzey suyu ve kuyuların kirlenmesi önlenmeli. Aşağıdaki tablo alan genişliğindeki uygun tampon bitki setleri için genel kılavuz olabilir.

Organik Atıkların Yayılması Durumunda Önerilen Tampon Bitki Şartları

ORMAN VE AV HAYVANLARI (VAHŞİ HAYAT) HABİTATININ KORUNMASI

Değişiklik yapılmış olan 1976 yılı Orman ve Av Hayvanları Yasası, Adalar ve İskoç Miras ilimleri Bölümü tarafından düzenlenen Özel Korunmuş Alanlar ve Doğa Miras Alanları şartlarına çiftçiler uymalıdır.

ÇİFTLİK DIŞ SINIRLARININ KORUNMASI

Ortak otlatma alanları ve çitle çevrilmemiş otlatma alanları dışındaki çiftlik hayvanlarının bulunduğu alanlardaki tüm çiftlik dış sınırları ve yol kenarı çitleri (Duvarlar, çalı çitleri ya da kazıklar , tel çitler) sürülere dayanıklı olmalıdır.

PESTİSİT VE KIMYASALLARIN DIKKATLI KULLANIMI

Pestisit yada kimyasal maddeler bir kez satın alındığında artık bu maddeleri satın alan kişinin bunları kullanana kadar güvenli muhafaza etmesi gerekmektedir.

Pestisitler ( herbisit, fungisit, böcek ilacı, ağaç koruyucularını içeren) ve veterinerlik ürünleri, etiketlerdeki direktiflere ya da ilgili istenilen uygulamanın kanuni koduna uygun olarak kullanılmalı, emniyetle depolanmalı ve işlenmelidir.
Gübreler ve benzin, insan tüketimine ve hayvan yemlerine ayrılan ürünlerden güvenli mesafede depolanmalıdır.

TARIHI VE ARKEOLOJIK ESERLERIN KORUNMASI

Çiftçiler 1994 Yılında yapılan Ulusal Eserleri Koruma Kanununa uymak zorundadırlar. Eserler aşağıdaki aktivitelere engel olmamalıdırlar.

Arazi karışıklığı, kazı, bina inşası, ormanlaşma.

Bu tiplerin herhangi bir maddesi bu sitelerden uzaklaştırılmamalı ya da bu siteler boşaltılmamalıdır.

ÇIFTLIK VE ÇIFTLIK ALANLARININ GORUNUŞUNUN KORUNMASI

Çiftlik ve çiftlik alanlarının görünüşü çiftçilerin takip etmesi gereken tarım standartlarını yansıtır.

Her durumda tüm çiftçiler 1997 yılında yapılan Döküntü Kirliliği Yasası’na uymak zorundadırlar.

ÇIFTLIKTEKI BELIRLI KAYITLARIN KORUNMASI

Sığır sürüleri kaydı/ hayvan ilaçları kaydı, koyun kaydı, ve destek belgeleri Ziraat, Gıda ve Kırsal Kalkınma Bölümü tarafından incelenmek üzere korunmalıdır.

Çiftçiler faturaları, teslim günü belli olan teslimat listesini, kimyasal gübrelerin tipi ve miktarını, çiftliğe getirilen ya da çiftlikten çıkarılan organik madde ve pestisitler gibi konularla ilgili belgeleri saklamalıdır.

HAYVAN REFAHI

Tüm çiftçiler aşağıdaki tüzüğe uymak zorundadırlar.

Avrupa Topluluğu’nun 2000 Yılında Çıkardığı (Çiftlik amaçlarına göre beslenen hayvanların korunması) Tüzük,
Avrupa Topluluğu’nun 1998 Yılında Çıkardığı (Buzağı Refahı) Tüzükler,
Avrupa Topluluğu’nun 1999 Yılında Çıkardığı (Domuz Refahı) Tüzükler,
1990 Yılında Çıkarılan Kümes Hayvanlarının Refahı ve Bakımı (Yumurta tavukları) ile ilgili Tüzükler,
1966 Yılında Çıkarılan Hayvan Hastalıkları Kanunu,
1984 Yılında Çıkarılan Çiftlik Amaçları İçin Beslenen Hayvanların Korunması Kanunu

Çiftlik hayvanları tam olarak beslenmelidir. İstenilen hayvan Yetiştiriciliği tüm zamanlarda uygulanmalıdır. Düşük yapan hayvanların kalıntıları Bölgesel Veterinerlik Ofisinin belirlediği şartlara göre yok edilmesi gerekmektedir.

HİJYEN

Çiftçiler Avrupa Topluluğu şartlarına uymalıdır.1996 yılında çıkarılan (Hijyenik üretim ve pazarda işlenmemiş sütün yeri, yüksek ısıya maruz kalmış süt ve süt bazlı ürünler) ilgili Tüzükler.

YASAKLANMIŞ MADDELERİN KULLANILMASI VE HAYVAN TEDAVİ SORUMLULUĞU (VETERİNERLİK İLAÇLARI)

Çiftçiler yasaklanmış maddeleri kullanmamalıdır. (Örneğin yasaklanmış büyümeyi destekleyiciler) ve kanuni hayvan ilaçları kullanmaya dikkat edilmeli, kullandıkları bu ilaçlarda izin verilmeyen kalıntılara yol açılmamasına dikkat etmeli, bu ilaçları belirlenen dozda ve yasal bekletme süresinde kullanmaya dikkat etmeli. Hayvan tedavi kayıtları doğru olarak düzenlenmelidir. ( Hayvan tedavi tüzüğünün 42. Tüzüğü ile düzenlenen 1996 no’lu tüzük)

İYİ TARIM UYGULAMALARI BİLGİSİ

Çiftçiler bu broşürün başlangıcında bahsedilen program dahilinde yardımları alabilmek için öncelikle ITU gereklilikleri hakkında bilgilenmeli sonra bunları uygulamalıdır.

CEZALAR

AB Tüzüklerine göre Bölümün iyi tarım uygulamalarını tatbik etmesi gerekir. Çiftçiler ITU’yu ihlal ettiği durumlarda Bölümün cezaları uygulaması gerekmektedir.Aşağıdaki tablo bölümün kontrol ettiği ve ITU ihlali durumundaki cezalarla ilgili hukuki ihlalleri gösterir. Bu cezalar Program cezalarına ek cezalardır. Bununla birlikte bir çiftçi REPS’e göre ihlalde bulunursa bu ihlalle ITU dan da ceza almasına neden olur ve ITU cezaları REPS ödemelerinin toplam ödemeden çıkarılarak uygulanması şeklinde olur.

TABLO 1: BÖLÜM TEFTİŞİ

Tablo 1’deki hükümler tarla tarımı yardım programı ve çiftlik hayvanları prim ödeme programları dışındaki aşağıdaki alanlarda İyi Tarım Uygulamaları incelemelerine göre Bölüm tarafından uygulanacaktır. Tarıma elverişli alanlarda ve çiftlik hayvanları prim ödemelerinde ITU riayetsizlik durumunda uygun yetkili otoriteye, çiftçilerin cezalandırıldığı mahkemelere ya da sorumlu yetkiliye bildirilecektir. Tablo 2’deki cezalar uygulanacaktır.

TABLO 2: ZORUNLU KANUN VE TÜZÜK ŞARTLARINA (HÜKÜMLERE) UYMAMA

Çiftçi kendi çiftliğinde herhangi bir tarımsal aktivite yaparken zorunlu kanun veya tüzük şartlarına uymazsa, mahkemeler tarafından yada yetkililer tarafından cezalandırılır.( Bu yetkililer Yerel Yetkili olabilir, Sağlık Komitesi yada Hükümet Bölümü olabilir.) Gıda, Kırsal Kalkınma ve Tarım Bölümü de ITU kapsamındaki programlardaki cezaların uygulanması ve bunların bildirilmesi için gereklidir.

CEZALARIN HESAPLANMASI

Tablolarda bahsedilen cezalar çiftçilerin katıldıkları ve almaya kazandıkları her bir programdaki yıllık ödemelerin oranı olarak bahsedilmelidir. Çiftlik Yatırım Programları Ve Tesisat Yardım Programı kapsamında uygulanacak cezalarda ise Bölüm , beş yıllık büyük ödemedeki toplam miktarı olarak uygulayacaktır. Bu programlar çerçevesinde herhangi bir yılda uygulanacak ITU cezaları hesaplanırken, Bölüm bu meseleyi toplam büyük ödemenin o yılda ödenecek yıllık oranının 1/ 5’i olarak kabul eder.

Çiftçinin erken emeklilik programı kapsamında, ITU’daki cezalar eğer çiftçi diğer özel programlardan birine katılmazsa çiftçinin nakil programına uygulanabilir. Uygulanacak cezalar devreden kimsenin hak kazandığı brüt aylık emekli maaşının oranı olabilir.

TEMYİZLER

ITU ihlali sonucu cezası tanzim edilen çiftçinin, Tarımsal Temyiz Kurumuna temyiz için hakkı vardır. Çiftçinin sözlü duruşmada kendini savunması ve kendi seçeceği birinin duruşmada kendini savunması için atama hakkı vardır.